چطور با اقتدار به خواسته تان برسید؟

اگر شما هم جز دسته آدم های غایب جواب یا منفعل هستید خواندن این مقاله برای شما الزامی است!
چطور می توانیم احساسات مثبت و منفی مان؛خواسته و نیاز هایمان یا حتی جواب رد به خواسته های دیگران را به راحتی و بدون رنجاندن خودمان و طرف مقابل بیان کنیم؟ طوری که هم ارتباطمان ادامه پیدا کند و هم شخص مقابل ما را به عنوان فردی قدرتمند و توانا بپذیرد؟ حقیقتا چطور می توانیم از حقوق خودمان دفاع کنیم و جلوی ضایع شدن آنها را بگیریم؟
جواب یک کلمه است قاطعیت!

ممکن است این طور به نظر برسد… قاطعیت که چیز ساده ای است! قاطع بودن یک سبک زندگی است که نتیجه آن موفقیت در روابط، کار، درآمد و رشد شخصی است. آیا کسی وجود دارد که نخواهد به یکی یا تمام این موفقیت‌ها دست پیدا کند؟ اما چرا قاطع نیستیم تا به وسیله آن به این موفقیت ها برسیم؟

دلایل زیادی برای رفتار غیر قاطعانه وجود دارد ممکن است از والد خود یاد گرفته باشید که رفتار غیر قاطعانه ای داشته باشید مثلا مادر شما از کودکی به شما گفته است تو دختری تو کوتاه بیا! زن ها همیشه گذشت می کنند! یا تحت تاثیر آداب و رسوم فرهنگ منطقه ای که در آن بزرگ شده اید این طور آموخته اید که قاطع بودن چیز خوبی نیست چون آدم سرکشی به نظر می رسید! و ممکن است به دلیل ویژگی شخصیتی مثلا مهر طلب یا تایید طلب بودن ترجیح می دهید منفعلانه رفتار کنید تا مسئولیت زندگی را به عهده نگیرید و حتی ممکن است آموخته باشید که پرخاشگر باشید تا کسی به شما آسیب نزند!

قاطعیت یک نگاه خردمندانه به زندگی است و فرد قاطع آموخته است که می تواند احساسات منفی و مثبت خودش را ابراز کنند اما به جا و به موقع. قاطعیت انتخاب آگاهانه رفتار است و بیان سازنده احساس؛ طوری که کسی نرنجد و آزادی نبیند و فرد هم به قصد خود برسد فرد قاطع می تواند صحبتی را شروع کند و بدون اینکه کسی به خود اجازه دهد صحبتش را قطع کند آن را به پایان برسد برساند. می تواند به خوبی حقش را بگیرد، خواسته اش را بیان کند و در صورت لزوم نه بگوید.

بیان قاطعانه

بوسیله بیان قاطعانه میتوانید خواسته ها انتظارات و احساسات خود را به صورت واضح و شفاف بیان کنید.

• بهتر است از جمله ای استفاده کنید که با من شروع می شود و نیز متوجه حالت چهره حالت نگاه و رفتارتان باشید، سرتان را بالا نگه دارید، بدنتان را صاف نگه دارید و قوز نکنید. چشم های طرف مقابل نگاه کنید و با لحن محکم و قاطع بدون عصبانیت یا پرخاش احساس، خواسته و انتظارات خود را بیان کنید.
  مثال: من غمگینم، من عصبانی ام. انتظار دارم زمانی بیشتری کنار من باشی. خواستم این است که به شرایط زندگی من احترام بگذاری.
• اگر نگران رنجش و ناراحتی طرف مقابل هستید می توانید از این روش استفاده کنید ابتدا روی احساس خودتان تأکید کنید، سپس، تاثیر رفتار طرف مقابل را روی خودتان ببینید و در نهایت خواسته تان را بیان کنید: من خیلی ناراحت میشم وقتی سرم داد میزنی می خوام به جای داد زدن، دلیل عصبانیتت رو بهم بگی.

درخواست قاطعانه

خواستن چیزی، انجام کاری یا تغییر در رفتاری هر روز و هر لحظه در زندگیمان اتفاق می‌افتد. درخواست قاطعانه کمک می‌کند نیاز و خواسته مان را شفاف بیان کنیم و به این صورت احتمال عملی شدن آن را بالا ببریم.

• وقتی می خواهید طرف مقابل کاری انجام دهد بهتر است آن را در یک جمله مثبت، شفاف و کوتاه بیان کنید.
  مثلا: لطفاً با من تماس بگیر به جای جمله ی نمیشه تو هم به من زنگ بزنی؟؟؟ یا اجازه بده حرفم رو تموم کنم… به جای سکوت کردن و خودخوری کردن.
• زمانی که می خواهید تغییری در رفتار شریک عاطفی یا همسر خود ایجاد کنید می‌توانید از این روش استفاده کنید. ابتدا احساس و سپس درخواستتان را مطرح کنید:
  مثلا: خیلی ناراحت میشم، وقتی بهم توهین میشه.دلم میخواد خودتو بیشتر کنترل کنی.
• ممکن است برخی از رفتارهای شریک عاطفی یا همسرتان برای شما غیرقابل تحمل و ناخوشایند باشد و ناخواسته شما را عصبی کند… راه های زیادی را امتحان کرده اید جر و بحث، قهر تهدید… اما هیچ تغییری ایجاد نشده و نتیجه دلخواه حاصل نشده است از امروز قاطعیت همدلانه را امتحان کنید!
  ابتدا با همسر یا شریک عاطفیتان همدلی کنید؛ یعنی خودتان را جای او بگذارید و سعی کنید همان احساسی را که او داشته، داشته باشید و سپس با ملایمیت درخواست تان را بیان کنید.
  مثال: بخش اول احساس شماست (شرمنده میشم) بخش دوم رفتار شریک عاطفی یا همسرتان (تو جمع منو مسخره می کنی) بخش سوم بیان خواسته تان (دلم می خواد تو جمع با من محترمانه رفتار کنی.)
  مثلا: درک می کنم خیلی از دستم عصبانی بودی اما ازت می خوام حالا که آروم شدی به جای بی توجهی در مورد علت عصبانیت حرف بزنیم.
• تکنیک بعدی از سه جمله تشکیل می شود: بخش اول احساس شماست (شرمنده میشم) بخش دوم رفتار شریک عاطفی یا همسرتان (تو جمع منو مسخره می کنی) بخش سوم بیان نتیجه ی رفتار (دیگران هم به خودشون اجازه می دن منو مسخره کنن.) تفاوت این روش با روش قبلی این است که وقتی نتیجه رفتار طرف مقابل را یادآور می شوید احتمال اینکه آن رفتار تکرار شود کمتر می شود زیرا فرد با نتیجه رفتاری که احتمالا به آن آگاه نیست روبرو می شود.
  مثلا: غمگین می شم وقتی میبینم، زمان کمی برای کنار من بودن داری، اینطوری رابطه مون سرد و بی نتیجه میشه.

نه گفتن قاطعانه

در روابط صمیمانه و نزدیک ممکن است نه گفتن کار آسانی برای ما نباشد به ویژه اگر لازم باشد به یار و شریک عاطفی مان یا حتی همسرمان که با او زیر یک سقف زندگی می کنیم “نه” بگوییم!
دلایل زیادی برای نه گفتن به دیگران وجود دارد:
ممکن است انجام درخواست همسر یا شریک عاطفی یا دیگران برای شما مضر یا خطرناک باشد. ممکن است با اعتقادات و ارزشهای شما در تضاد باشد یا به آبرو و حیثیت اجتماعی شما لطمه بزند. حتی به سلامت و زندگی خانوادگی تان آسیب بزند یا ساده تر از این حرف ها ممکن است بخواهید آن کار را انجام بدهید یا وقت کافی برای انجام آن نداشته باشید!
متاسفانه بسیاری از افراد و به خصوص زن ها نمی توانند به درخواست های نابجای یار و شریک عاطفی یا همسرشان یا حتی دیگران نه بگویند چون نمی خواهند دیگران را از دست بدهند، آنها را ناراحت کنند و یا می‌ترسند شریک عاطفی یا همسرشان یا حتی دیگران این کارشان را تلافی کند. از همه مهمتر بسیاری از ما یاد نگرفتیم که از حق و حقوق خودمان دفاع کنیم و در نتیجه نمی توانیم به خیلی درخواست ها جواب رد بدهیم.

• رد قاطعانه همراه با عذرخواهی

  کسی از شما درخواستی می کند و شما به هر دلیل مایل به پذیرش آن درخواست نیستید با عذرخواهی و دلیل موجه رد می کنید.
  بخش اول بیان عذرخواهی (می بخشی)، دلیل عدم پذیریش(خیلی سرم درد می کنه)، رد رخواست (نمی تونم همراهت بیام.)

• رد قاطعانه همراه با تشکر

  کسی از شما درخواستی می کند و شما به هر دلیل مایل به پذیرش آن درخواست نیستید با تشکر و قدردانی، درخواست را رد می کنید.
  بخش اول بیان تشکر و قدردانی (ممنونم که به فکر من بودی)، دلیل عدم پذیریش(اما خیلی سرم درد می کنه)، رد رخواست (نمی تونم همراهت بیام.)

• رد قاطعانه همراه با همدلی

  کسی از شما درخواستی می کند و شما به هر دلیل مایل به پذیرش آن درخواست نیستید با همدلی و نشان دادن اینکه متوجه احساس طرف مقابل شدید، درخواست را رد می کنید.
  بخش اول بیان همدلانه (می دونم خیلی دوست داشتی باهات بیام)، دلیل عدم پذیریش (باور کن خیلی سرم درد می کنه)، رد رخواست (نمی تونم همراهت بیام.

• صفحه خط افتاده

  ممکن یار عاطفیتان یا دیگران از شما تقاضای کنند که با اعتقادات شما هماهنگ نیست یا برای شما یا اطرافیانتون خطرناک است ، در این حالت از تکنیک صفحه ی خط افتاده استفاده کنید.
  (البته بهتر است قبل از اینکه از این تکنیک استفاده کنید از تکنیک های قبلی رد قاطعانه با همدلی یا تشکر  و یا عذرخواهی استفاده کنید. اگر این روش‌ها نتیجه ی مورد نظر شما را ایجاد نکرد می‌توانید از این تکنیک استفاده کنید) منظور از صفحه خط افتاده این است که یک عبارت و جمله را مرتب تکرار کنید. وقتی طرف مقابل اصرار میکند شما هم با قاطعیت بیشتری این جمله را تکرار می کنید طرف مقابل اصرار می کند و شما تکرار می کنید تا به نتیجه مورد تایید برسید.
  فرض کنید آقایی از دوست خانم شان می خواهند که همراه شان به منزل ایشان برود اما خانم مایل به انجام این کار نیست:
  مرد: بیا بریم خونه من که راحت تر باشیم!
  زن: من بیرون رو ترجیح میدم.
  مرد: اخه بیرون هوا خیلی گرمه!
  زن: بیرون رو ترجیح میدم.
  مرد: من خسته ام می خوام لباس راحت بپوشم.
  زن: بیرون رو ترجیح میدم.
  مرد: حداقل یه دوش بگیرم زود بزنیم بیرون!
  زن: بیرون رو ترجیح میدم.
  مرد: نگران چی هستی کار نمیکنم!!
  زن: بیرون رو ترجیح میدم.
  مرد: هرجور مایلی، پس زودتر برمیگردم که بتونم استراحت کنم.
  اگر قطعا مایل به پذیرش درخواست طرف مقابل نیستید، دقت کنید تحت تاثیر دلایل منطقی و غیر منطقی طرف مقابل قرار نگیرید و کوتاه نیایید. عواقب کوتاه آمدن از موضع خودتان را در ذهن داشته باشید و خریدار دلایل طرف مقابل نشوید.