آخرین باری که خودتان را برای انجام دادن یا ندادن کاری سرزنش کردید چه زمانی بود؟ چه فکری داشتید و به خودتان چه می گفتید؟ بیشتر چه وقت هایی به خودتان گیر می دهید؟ چطور خودتان را ارزیابی می کنید (من خوبم یا من بدم)؟
پاسخ به این سوال ها کمک می کند بدانید چقدر عزت نفس دارید و برای بالا بردن عزت نفستان چه کارهایی لازم است انجام بدهید؟

مهم ترین ویژگی افرادی که عزت نفس پایینی دارند:

خودشان را به درستی نمی بینند! تصور آنها از خودشان این است که سرشار از نقطه ضعف هستند و نقاط قوت زیادی ندارند.
احساس بی کفایتی می کنند و در مقابل دیگران خود را حقیر و بی ارزش می دانند، اما دیگری را فردی توانمند و قدرتمند می دانند.

چه تصویری از خودتان دارید؟

اگر چشمانتان را ببندید و بخواهید خودتان را توصیف کنید چه می گویید؟ همین حالا چند دقیقه زمان بگذارید و تصویر خودتان را در ذهنتان بسازید. می توانید از این لیست کمک بگیرید:

شکل ظاهری: 
چشم ها/ موها/ فرم صورت/ بینی/ دندان ها/ قد و اندام / رنگ پوست/ و …

چگونگی ارتباط با دیگران:
توصیف نقاط قوت و ضعف در روابط نزدیک و صمیمانه، در رابطه با دوستان، همکاران و همین طور غریبه ها در موقعیت های اجتماعی

شخصیت:
صفات مثبت و منفی شخصیت

دیگران چگونه شما را می بینند؟
نفاط قوت و ضعفی که دیگران در مورد شما می گویند.

عملکرد شغلی و تحصیلی:
توصیف نحوه برخود با مسائل در محل کار یا تحصیل

عملکرد شخصی در زندگی روزانه:
توصیف نحوه رعایت بهداشت فردی، حفظ سلامتی، مراقبت از محیط کار، آماده کردن غذا یا مسئولیت زندگی خانوادگی

فعالیت های ذهنی:
شامل ارزیابی نحوه استقلال و حل مساله، ظرفیت و یادگیری، خلاقیت، اطلاعات عمومی، تعقل

جنسیت:
اینکه خودتان را از نظر جنسیت چگونه می بینید.

شناسایی نقاط قوت و ضعف

بعد از کامل کردن لیست بالا و ساختن تصویر کاملی از خودتان که قطعا برای شما جالب و تعجب آور خواهد بود، کنار مواردی که از نظر شما مثبت و مورد تایید هستند علامت + بزنید و کنار مواردی که دوست ندارید و می توانید آنها را تغییر بدهید علامت – بزنید، کنار مواردی که نظرتان در موردشان خنثی است هیچ علامتی نگذارید.

فهرست نقاط ضعف خودتان را کامل کنید.

یک برگ کاغذ بردارید و به دو ستون تقسیم کنید و در ستون سمت چپ، موارد منفی را بنویسید.
برای پیدا کردن نقاط ضعفتان به این موارد توجه کنید:

از بیانی غیر منتقدانه استفاده کنید. مثلا “بد اخلاقم” بنویسید وقتی نمی تونم کاری کنم که دیگران درکم کنند بد خلق و پریشان می شم.
از بیانی دقیق استفاده کنید: مثلا” من زیادی چاقم” بنویسید ۱۰ کیلو اضافه وزن دارم.
به جزیئات اشاره کنید و کلی گویی نکنید: مثلا” هیچ وقت نمی تونم بگم نه” بنویسید به نزدیکانم یعنی مادر و همسر و فرزندم نمی تونم بگم نه چون می ترسم ناراحت بشن.

حالا به نوشته هایتان نگاه کنید و سعی کنید موارد استثنایی که در آن خلاف این کارها را انجام داده اید را پیدا کنید.
مثلا چه مواقعی بوده که کنترل رفتارتان را داشته اید و به خوبی و با آرامش مساله را حل کردید بدون اینکه بد خلقی کنید؟
چه زمانی از دوره های زندگی تان وزن مناسبی داشتید و رژیم غذایی یا سبک زندگی تان چه تفاوتی با امروزتان داشت؟
چه زمان هایی به نزدیکانتان نه گفته اید؟

فهرست نقاط قوتتان را تکمیل کنید.

درست کردن لیست نقاط قوت به سادگی درست کردن نقاط ضعف نیست! چون ما از کودکی یاد گرفته ایم که از خودمان و توانمندی هایمان تعریف نکنیم زیرا ممکن است دیگران تصور کنند ما خوشیقته یا خودبرتر بین هستیم و هزار فکر دیگر کنند، به ما گفته اند اگر زیاد از خودمان تعریف کنیم ممکن است چشم بخوریم و به دردسر بیافتیم و یا در خانواده ای بزرگ شده ایم که والدین کمال گرا یا انتقادگری داشتیم و مدام مورد حمله جمله های سرزنش بار آنها می شدیم و راهی برای دفاع از خودمان سراغ نداشتیم.

حالا وقت آن رسیده که جسور باشید و از خودتان و توانمندی هایتان تعریف کنید و به همه آنها افتخار کنید.
به جدولی که کشیده بودید برگردید و در ستون سمت راست نقاط مثبتی که از خودتان سراغ دارید را بنویسید، ممکن است برایتان کار ساده ای نباشد اما می دانم که با صرف کمی وقت می توانید آن را با چند مورد مهم پر کنید. برای کمک به پر کردن این ستون می توانید این کار را هم انجام بدهید:

چند لحظه به همه کسانی که آنها را دوست دارید فکر کنید و جنبه های مثبت شخصیتشان را به یاد بیاورید. کدام ویژگی های آنها را بیشتر تحسین می کنید؟ چه چیزی در عزیزانتان برای شما جذاب و دوست داشتنی است؟ لیست را در آرامش و با عشق کامل کنید.

بعد از نوشتن لیست از خودتان بپرسید من این ویژگی را دارم؟ چه زمانی هایی این ویژگی را نشان می دهم؟
بزودی متوجه می شوید که ویژگی های مشترک زیادی با عزیزانتان دارید و مثل آنها نقاط قوت و ضعفی دارید! یا بهتر است بگویم مثل هر انسان دیگری…

تشخیص اینکه چقدر عزت نفس دارید در مقابل تصمیم تان برای تقویت و ارتقا عزت نفستان اهمتی ندارد، واقعیت این است ما هرقدر که به خودمان باور داریم از هستی دریافت می کنیم و هرچه باور به خودمان را قوی تر و عمیق تر کنیم طبیعتا فراوانی و وفور نعمت بیشتری در زندگی مان جاری می شود.
لطفا این تمرین ها را امروز انجام بدهید و به خودتان بیشتر عشق بورزید.

 

محصولات مرتبط پیشنهادی

برای مطالعه بیشتر در مورد عزت نفس، این محصول رو پیشنهاد می کنم: